Tổng thống Joe Biden hôm thứ Hai, 15/11, đã ký một dự luật cơ sở hạ tầng lưỡng đảng trị giá 1 nghìn tỷ USD gồm các khoản tài trợ lịch sử để bảo vệ đất nước trước những tác động bất lợi của biến đổi khí hậu do con người gây ra.

Dự luật cơ sở hạ tầng dành 50 tỷ USD cho khả năng chống chịu với khí hậu và hỗ trợ thời tiết hóa, vì hạn hán, sóng nhiệt, lũ lụt và cháy rừng thường xuyên và nghiêm trọng hơn đang tàn phá đất nước. Ví dụ, dự luật dành các nguồn tài chính cho những cộng đồng đang phục hồi hoặc dễ bị tổn thương trước thiên tai và tăng tài trợ cho các chương trình của Cơ quan Quản lý Khẩn cấp Liên bang và Công Binh Lục quân Hoa Kỳ, giúp giảm thiểu rủi ro và thiệt hại do lũ lụt. Cơ quan Quản lý Khí quyển và Đại dương Quốc gia (NOAA) cũng sẽ nhận thêm tài trợ cho việc lập mô hình và dự báo cháy rừng.

Năm ngoái, số lượng thiên tai kỷ lục gây ra thiệt hại 95 tỷ USD, theo NOAA, và kỷ lục đó được dự báo sẽ bị phá vỡ trong năm 2021.

Các khoản đầu tư khác liên quan đến môi trường và khí hậu trong luật gồm:

• 65 tỷ USD cho các khoản đầu tư liên quan đến năng lượng sạch và lưới điện

• 7.5 tỷ USD xây dựng mạng lưới quốc gia các trạm sạc cho xe điện

• 55 tỷ USD mở rộng khả năng tiếp cận nước uống sạch

• 21 tỷ USD để làm sạch vùng đất bị ô nhiễm và hạn chế các giếng dầu và khí đốt bị bỏ hoang.

Ngân quỹ cho cơ sở hạ tầng của tổng thống Biden cho thấy cách chính phủ liên bang đang thừa nhận và giải quyết biến đổi khí hậu như một mối đe dọa mang tính hệ thống hiện nay đối với toàn bộ nền kinh tế. Tháng trước, hơn 20 cơ quan liên bang đã công bố các kế hoạch thích ứng với khí hậu, cho thấy những mối đe dọa lớn nhất mà biến đổi khí hậu gây ra cho các hoạt động và cơ sở của họ cũng như cách họ lên kế hoạch xử lý chúng.

Tuy nhiên, dự luật cơ sở hạ tầng không giúp hạn chế lượng khí thải gây hiệu ứng nhà kính đang làm hành tinh nóng lên. Dự luật cũng không đạt được mức đầu tư các nhà khoa học cho là cần thiết để chuẩn bị đầy đủ cho những hậu quả tồi tệ nhất của biến đổi khí hậu. Các nghiên cứu chỉ ra rằng thích ứng với khí hậu có thể tiêu tốn của Hoa Kỳ hàng chục hoặc hàng trăm tỷ USD mỗi năm đến giữa thế kỷ này.

Tuy nhiên, dự luật dọn đường cho Quốc hội thúc đẩy phần cốt lõi trong chương trình nghị sự về khí hậu của ông Biden - Đạo luật Xây dựng lại Tốt hơn, dành 555 tỷ USD để chống lại biến đổi khí hậu một cách quyết liệt và giảm một nửa lượng khí thải trong thập kỷ tới. Hạ viện đặt mục tiêu thông qua phiên bản của dự luật trong tuần này.

“Đây là cảnh một trong một vở kịch hai màn,” theo Manish Bapna, chủ tịch kiêm giám đốc điều hành của Hội đồng bảo vệ tài nguyên thiên nhiên. “Nó tạo tiền đề cho Quốc hội thông qua Đạo luật Xây dựng lại Tốt hơn. Đây là trọng tâm trong chiến lược của Tổng thống Biden nhằm thúc đẩy sự phục hồi công bằng cùng với hành động vì khí hậu trong thời điểm đất nước rất cần cả hai.”

Lần cuối Hoa Kỳ hối thúc thông qua luật khí hậu là vào năm 2009, khi các đảng viên Dân chủ Quốc hội không thông qua được hệ thống định giá carbon dưới thời cựu Tổng thống Barack Obama. Cựu Tổng thống Donald Trump về cơ bản đã ngăn chặn tiến bộ về biến đổi khí hậu khi đảo ngược hơn 100 quy tắc môi trường và rút Hoa Kỳ ra khỏi hiệp định khí hậu Paris.

Các cuộc đàm phán kéo dài giữa đảng viên Dân chủ và đảng viên Cộng hòa ở Washington dẫn đến một phiên bản thu gọn cho kế hoạch của ông Biden. Tổng thống đã giảm hơn một nửa đề xuất ban đầu của mình chi 2.3 nghìn tỷ USD cho sửa chữa cơ sở hạ tầng và giảm thiểu biến đổi khí hậu.