Lạm phát tăng từ 3.1% lên 4.2% trong tháng 10 do cuộc sống chật vật hơn và hóa đơn năng lượng tăng cao

Ngân hàng Trung ương Anh đang chịu áp lực tăng lãi suất vào tháng tới sau khi lạm phát tăng lên mức cao nhất trong một thập kỷ trong tháng Mười khi cuộc sống chật vật hơn do hóa đơn năng lượng hộ gia đình tăng cao.

Giá gas và điện tăng mạnh đã đẩy lạm phát, được đo bằng chỉ số giá tiêu dùng, lên 4.2% trong tháng Mười, so với 3.1% trong tháng Chín, theo Văn phòng Thống kê Quốc gia - mức cao nhất kể từ tháng 11/2011.

Trong một dấu hiệu về áp lực gia tăng đối với ngân sách hộ gia đình trước một mùa đông khó khăn, con số này còn cao hơn dự báo của các nhà kinh tế của City và cao gấp đôi mục tiêu 2% chính phủ đặt ra cho Bank of England.

Điều này diễn ra sau khi cơ quan quản lý năng lượng Ofgem nâng trần giá tiêu dùng sau khi giá khí đốt bán buôn tăng kỷ lục do các nền kinh tế trên thế giới ra khỏi tình trạng phong tỏa và nguồn cung khí đốt của Nga sang châu Âu không đáp ứng đủ nhu cầu.

Theo Grant Fitzner, trưởng kinh tế của ONS, sẽ có thêm áp lực lạm phát trong những tháng tới sau khi chính phủ Đức tạm dừng quy trình phê duyệt đường ống dẫn khí Nord Stream 2, khiến giá năng lượng bán buôn tăng lên.

“Bạn sẽ thấy giá khí đốt đã tăng trong một hoặc hai ngày qua sau thông báo từ chính phủ Đức về đường ống dẫn dầu Nord. Không rõ giá năng lượng đã đạt đỉnh chưa,” ông nói.

Tỷ lệ lạm phát hàng năm tăng mạnh cũng do giá nhà hàng và khách sạn cao hơn sau khi giảm một phần thuế VAT đối với lĩnh vực khách sạn, cũng như giá ô tô cũ tăng vọt.

Phần lớn khoản tăng phản ánh mức giá giảm một năm trước khi đại dịch virus corona kéo hoạt động kinh tế trên toàn thế giới đi xuống, trong đó có cả cuộc suy thoái tồi tệ nhất ở Anh trong 300 năm.

Lạm phát dựa trên sự thay đổi giá cả hàng năm của một nhóm hàng hóa và dịch vụ, nghĩa là mức giảm tạm thời 12 tháng trước đó có thể đẩy tỷ lệ chính lên. Các nhà kinh tế dự kiến tỷ lệ lạm phát sẽ giảm bớt khi loại bỏ các yếu tố này trong bài tính.

Tuy nhiên, chi phí nguyên vật liệu, tiền lương và vận chuyển đã tăng mạnh kể từ khi nền kinh tế mở cửa trở lại và số liệu CPI mới nhất cho thấy các doanh nghiệp đã bắt đầu chuyển những mức tăng đó cho khách hàng.

Đường Threadneedle bất ngờ từ chối tăng lãi suất trong tháng này, làm nhiễu các kỳ vọng của thị trường tài chính. Ngân hàng dự báo lạm phát sẽ đạt đỉnh ở mức gần 5% vào năm tới, và sẽ là mức tăng tạm thời, trước khi giảm dần trở lại mục tiêu 2% khi những gián đoạn do đại dịch không còn.

Các nhà kinh tế cho rằng tỷ lệ lạm phát cao hơn và số liệu việc làm mạnh được công bố vào thứ Ba sẽ bật đèn xanh cho việc tăng lãi suất trong tháng 12 từ mức hiện tại 0.1%, nhiều khả năng lên 0.25%.

Đồng bảng Anh đã tăng lên mức cao nhất trong 21 tháng so với đồng euro trên thị trường tiền tệ, chạm 1.19 € trong bối cảnh dự đoán tỷ giá sẽ tăng. Tuy nhiên, các nhà phân tích khác cho rằng lãi suất cao hơn sẽ giúp hạn chế lạm phát do tắc nghẽn nguồn cung trầm trọng gây ra, trong khi cảnh báo sự phục hồi kinh tế của Anh từ đại dịch Covid-19 vẫn chưa hoàn tất.

“Bank of England đang đối mặt với sự đánh đổi khó khăn giữa lạm phát gia tăng và sự phục hồi đang chững lại. Tuy nhiên, khi nền kinh tế Anh đang đối mặt với nhiều khó khăn, không nên tăng lãi suất quá sớm để tránh làm tổn hại đến niềm tin của doanh nghiệp và người tiêu dùng,” theo Suren Thiru, trưởng bộ phận kinh tế Phòng Thương mại Anh.

Bộ trưởng Tài chính Anh, ông Rishi Sunak, cho biết một số quốc gia đang trải qua tình trạng lạm phát cao hơn sau khi nới lỏng các hạn chế phong tỏa. “Chúng tôi đang giúp mọi người làm việc, tiến bộ và giữ những gì họ kiếm được nhiều hơn, thông qua kế hoạch về việc làm và cắt giảm thuế hiệu quả cho những người lao động nhận được tín dụng phổ thông,” ông nói.

Vương quốc Anh nằm giữa nhóm các nền kinh tế hàng đầu G7, với lạm phát cao hơn ở Pháp và Ý nhưng thấp hơn ở Mỹ và Đức. Lạm phát của Mỹ đã chạm mức cao nhất trong 31 năm, 6.2%, trong bối cảnh chuỗi cung ứng gián đoạn nghiêm trọng.

Chính phủ Anh đã đối mặt với những chỉ trích dữ dội vì bỏ khoản tăng 20 bảng một tuần trong tín dụng phổ thông trong đợt cắt giảm phúc lợi qua đêm lớn nhất từ trước đến nay, cũng như lên kế hoạch tăng thuế và tạm dừng chính sách bảo vệ lương hưu ‘triple lock’.

Rachel Reeves, bộ trưởng tài chính đối lập, cho biết các hộ gia đình sẽ thiệt hại hơn £1,000 trong năm tới do lạm phát cao hơn. “Thay vì hành động, chính phủ đang nhìn theo hướng khác, đổ lỗi cho "các vấn đề toàn cầu" trong khi bẫy chúng ta vào một chu kỳ tăng trưởng thấp, thuế cao,” bà nói.

Jack Leslie, nhà kinh tế cấp cao tại Resolution Foundation, cho biết tỷ lệ lạm phát đã tăng với tốc độ nhanh nhất trong năm qua kể từ ít nhất năm 1989 - một sự thay đổi mang ý nghĩa tiền lương thực tế đã giảm và có khả năng sẽ tiếp tục như vậy trong sáu tháng tới. “Khoảng thời gian các khoản lương giảm đi có thể kéo dài,” ông nói.