Chủ tịch Quỹ Dự trữ Liên bang Mỹ Jerome Powell và các đồng nghiệp phải đối mặt với ba vấn đề khi nói đến giảm lãi suất: có thực hiện hay không, khi nào thực hiện và giảm bao nhiêu.

Các nhà quan sát Fed cho rằng báo cáo thị trường việc làm khá yếu trong tháng Năm làm tăng khả năng ngân hàng liên bang hạ lãi suất trong năm nay – bất chấp quyết định của Tổng thống Trump vào thứ Sáu, 7/6, hoãn các khoản thuế đe dọa áp lên Mexico.

Điều ít chắc chắn hơn là khi nào Fed sẽ hành động và khoản giảm sẽ lớn bao nhiêu – hơn 25 điểm phần trăm như thường lệ hoặc nhiều hơn, giảm 50 điểm phần trăm để tạo cú hích lớn hơn.

“Chúng tôi rõ ràng cảm thấy tự tin hơn rằng họ sẽ nới lỏng chính sách,” theo trưởng kinh tế Hoa Kỳ Michael Feroli tại JPMorgan Chase & Co. phát biểu sau tin tăng trưởng việc làm tại Mỹ chậm lại đột ngột trong tháng Năm. Ông dự kiến ngân hàng trung ương sẽ hạ lãi suất một phần tư điểm phần trăm trong tháng Chín và tháng 12, thậm chí khi thỏa thuận nhập cư của Hoa Kỳ với Mexico ngăn được mối đe dọa thuế nhập khẩu của Mỹ đối với hàng hóa Mexico.

Những con số việc làm yếu ớt có ngay sau các dữ liệu yếu về doanh số bán lẻ, sản lượng nhà máy và mua bán trong hộ gia đình, cũng như trong bối cảnh chiến tranh thương mại của ông Trump với Trung Quốc đang leo thang.

Ông Powell và các đồng nghiệp được dự kiến sẽ bắt đầu các thảo luận ban đầu về quyết định cắt giảm lãi suất trong cuộc họp sắp tới, dù ít có khả năng họ sẽ đi đến kết luận trong cuộc họp ngày 18-19/6.

Thay vào đó, theo các nhà kinh tế, các nhà hoạch định chính sách có thể sẽ sửa đổi tuyên bố sau cuộc họp cho thấy họ sẳn lòng nới lỏng chính sách, có thể trong cuộc họp ngảy 30-31/7.

“Fed có khả năng sẽ gửi đi một thông điệp rất ôn hòa trong cuộc họp tháng Sáu,” theo các nhà kinh tế Joseph Song và Michelle Meyer tại Bank of America.

Không còn kiên nhẫn

Sẽ không còn lời hứa chính sách kiên nhẫn, nét đặc trưng trong các tuyên bố của Ủy ban Thị trường Mở Liên bang từ tháng Một.

Thay vào đó có khả năng là điều gì đó phù hợp hơn với những gì ông Powell nói vào tuần trước, cụ thể là Fed đang “theo dõi chặt chẽ nền kinh tế” và sẳn sàng “hành động thích hợp để duy trì tăng trưởng.”

Giá cổ phiếu Mỹ tăng trong ngày thứ tư liên tiếp vào thứ Sáu, 7/6, vì các khoảng cược ngân hàng trung ương sẽ giảm lãi suất gia tăng. Thị trường chứng khoán kỳ hạn quỹ liên bang định giá giảm một phần tư cho tháng Bảy, và có dấu hiệu nới lỏng gần 70 điểm phần trăm đến cuối năm 2019.

Sớm hơn là muộn

Những nhà quan sát Fed cho rằng số liệu kinh tế mới nhất tăng khả năng ngân hàng trung ương sẽ hành động để hạ lãi sớm hơn.

Julia Coronado, người sáng lập MacroPolicy Perspectives LLC, New York, cho rằng bà hiện dự kiến khoản giảm một phần tư điểm trong tháng Bảy và tháng Chín, sớm hơn các khoản giảm trong tháng 9 – tháng 12 bà dự kiến trước đó.

“Nếu trong môi trường bình yên, tôi không cho rằng họ sẽ cân nhắc cắt giảm lãi suất trên cơ sở báo cáo việc làm yếu,” bà nói. “Nhưng chúng ta không ở trong thời kỳ yên tĩnh” thậm chí khi ông Trump có từ bỏ các khoản thuế đe dọa lên hàng nhập khẩu của Mexico.

Những mối đe dọa thương mại khác, trong đó có căng thẳng chưa được giải quyết với Trung Quốc và khả năng Hoa Kỳ áp thuế lên ô tô nhập khẩu từ Nhật Bản và Liên Minh châu Âu, vẫn còn đó.

Các nhà kinh tế tại Barclays Plc, Michael Gapen và Jonathan Millar, cũng đẩy nhanh dự đoán các cắt giảm lên tháng Bảy và tháng Chín. Nhưng họ dự kiến động thái đầu tiên sẽ là nửa điểm phần trăm và lần cắt giảm thứ hai sẽ là một phần tư điểm.

“Lý do họ dự kiến 50 điểm phần trăm là gây ngạc nhiên cho thị trường,” theo nhà kinh tế Kỹ cao câp Millar. “Với đạn dược hạn chế, họ muốn làm lớn và tạo được hiệu quả.”

Mức mục tiêu hiện tại của ngân hàng trung ương cho lãi suất quỹ liên bang là 2.25-2.5%. Con số này bằng khoảng một nửa 500 điểm cơ bản được hạ trước kia khi nền kinh tế tiến vào suy thoái.

Lập luận chống lại khoản giảm lớn: Điều này có thể khiến các nhà đầu tư nghĩ rằng Fed đang hoảng loạn và nền kinh tế đang trong tình trạng xấu hơn so với thực tế.

Lạm phát trầm lắng

Fed có thể trở nên quyết liệt vì các áp lực lạm phát không nhiều. Trên thực tế, Phó chủ tịch Fed, Richard Clarida, trong tháng Năm cho rằng mức lạm phát thấp có thể là một lý do để nới lỏng chính sách.

“Nếu số liệu sắp tới cho thấy lạm phát tiếp tục dưới mức mục tiêu 2% hoặc cho thấy các diễn tiến kinh tế và tài chính toàn cầu thể hiện nguy cơ đi xuống thực tế đối với triển vọng cơ bản của chúng tôi,” FOMC sẽ tính đến điều đó khi thiết lập chính sách.

Chắc chắn, Fed có thể đối mặt với chỉ trích họ đang nhượng bộ trước áp lực chính trị và gián tiếp hỗ trợ cho nỗ lực tái đắc cử 2020 của ông Trump nếu giảm lãi suất mạnh. Ngảy 6/6, ông Trump lập lại khẳng định ông từng tuyên bố vào giữa tháng Tư trên Twitter rằng thị trường chứng khoán sẽ cao hơn 10,000 điểm và tăng trưởng sẽ mạnh nếu không vì các đợt nâng lãi suất của Fed.

Nhưng đây là rủi ro có vẻ Fed sẳn sàng chấp nhận.

“Ưu tiên hiện tại của chúng tôi là đưa vào những chính sách duy trì việc làm ở mức tối đa và bình ổn giá,” bà Clarida nói.