Gầy đây, trong cuộc họp vừa qua của OPEC, trở lại hồi tháng Năm, nhiều bộ trưởng dầu khí đã khá tình cờ nói rằng $50/thùng là một giá tốt đối với dầu thô. Đừng kỳ vọng điều đó sẽ lập lại khi họ gặp nhau lần nữa vào cuối tháng này.

Trên thực tế, hãy kỳ vọng điều ngược lại. Khi giá dầu tăng, đánh giá của các bộ trưởng OPEC về một “giá hợp lý” đối với dầu của họ có lẽ cũng đã tăng theo, và điều đó có thể khiến họ bất đồng với đối tác chính không thuộc OPEC: Nước Nga

F1. Giá dầu Brent trở mình

Giá dầu Brent, tăng từ tháng Sáu, vượt mức $60/thùng lần đầu tiên kể từ tháng 7/2015.

OPEC có kiểu đánh giá dần dần đối với một giá dầu hợp lý. Giá đúng dường như luôn cao hơn một chút so với giá hiện tại, bất kể giá có thể như thế nào. Điều này đã đúng trong những năm 1990, khi giá dầu khoảng $20/thùng. Điều này cũng đúng vào đầu năm 2008, không lâu trước khi giá dầu Brent đạt đỉnh $150/thùng.

Với nhận định này, một số bên ở OPEC chấp nhận rằng giá dầu trên $100 là bất bình thường. Tổng thư ký OPEC, ông Mohammad Barkindo, đã viết vào tháng 7/2016 rằng “giá dầu cao chót vót” trong năm 2008 là “không bền vững” và có thể nguy hại đối với nền kinh tế thế giới. Và trong khi chưa ai ở OPEC nói rằng $100 là giá hợp lý, bạn có thể chắc rằng không ai nói $50 cũng là giá hợp lý.

Điều này không có gì sai, nhưng có vẻ như những bài học gần đây đang nhanh chóng bị lãng quên. Sự tham lam của OPEC cố gắng giữ giá ở mức trên $100/thùng sau năm 2011 có vai trò khá lớn trong cuộc bùng nổ dầu đá phiến Mỹ và đợt giá lao dốc sau đó trong năm 2014.

Quay lại hướng mục tiêu vào mức giá luôn cao hơn có nguy cơ kích hoạt thêm một đợt bùng nổ sản xuất dầu không bền vững nữa.

Đúng là sản lượng dầu đá phiến Mỹ năm nay không được như kỳ vọng của Cục Thông tin Năng lượng Mỹ. Nhưng điều đó không có nghĩa dầu đá phiến không còn nữa. Ảnh hưởng của việc giá dầu yếu đi khi mùa hè đến và trận bão Harvey tàn phá Texas không thể bỏ qua.

F2. Dầu đá phiến chậm lại

Các đánh giá hàng tháng chi tiết hơn về sản xuất dầu đá phiến Mỹ đi sau những ước tính hàng tuần ban đầu

Giá dầu tăng sẽ cho phép các công ty tập trung vào dầu đá phiến đẩy mạnh hoạt động, thậm chí khi họ đặt mục tiêu cải thiện lợi nhuận của cổ đông. EIA dự kiến việc sản xuất dầu khu vực Hạ 48 của Mỹ sẽ tăng thêm 620,000 thùng/ngày vào năm sau. Con số này có thể tăng lên nếu giá dầu tiếp tục đi lên.

Thu hẹp dự báo

Nguy cơ chính là sự lạc quan trở lại của OPEC khuyến khích các thành viên theo đuổi mức giá cao hơn một lần nữa, với biện minh cho mỗi lần tăng là một động thái hướng đến “giá hợp lý”. Điều này đang bắt đầu xảy ra. Vào cuối tháng 10, Bộ trưởng dầu khí Qatar cho biết giá đang chuyển dịch “đúng hướng” tiến đến các mức hợp lý, ngay cả khi giá dầu Brent vượt qua mốc $60. Mức giá hợp lý mới là gì, ông ta không làm rõ, nhưng người đồng cấp Venezuela của ông vào năm ngoái đã định ra là $70/thùng, trong khi Iraq đề xuất $70-80.

Ham muốn của một số quốc gia OPEC có thể xung đột với dồng minh từ bên ngoài chủ chốt của họ, nước Nga. Moscow lo lắng về việc để giá tăng lên quá xa, thậm chí còn đề xuất $60 là đủ để xem xét ngừng thỏa thuận về sản lượng. Bộ trưởng dầu mỏ Nga vào thứ Năm, 2/11, cho rằng OPEC và các đối tác của họ vẫn còn năm tháng để quyết định có kéo dài thỏa thuận hay không và bất kỳ gia hạn nào đều phải được điều chỉnh theo điều kiện thị trường gần với thời điểm đó.

Sự do dự của Nga trong việc tin vào giấc mơ “giá hợp lý” của OPEC có thể làm suy yếu sự gắn kết đáng nể giữa những quốc gia đang hướng đến tái cân bằng thị trường dầu.