Các đảng viên Cộng hòa ở Thượng viện Hoa Kỳ trong ngày thứ hai liên tiếp đã ngăn chặn một nỗ lực của đảng Dân chủ nhằm giải quyết tình trạng vỡ nợ tín dụng có khả năng làm tê liệt Hoa Kỳ, khi căng thẳng đảng phái làm xáo trộn nền kinh tế đang phục hồi từ đại dịch COVID-19.

Khi việc tài trợ của chính phủ liên bang hết hạn vào thứ Năm và quyền đi vay sẽ hết vào khoảng ngày 18/10, các đảng viên Dân chủ, những người không kiểm soát được Thượng viện và Hạ viện nhiều lắm, đang nỗ lực để đối phó với thảm họa tài khóa kép đồng thời cố gắng thúc đẩy chương trình nghị sự đầy tham vọng của tổng thống Biden.

Lãnh đạo đảng Cộng hòa tại Thượng viện, Mitch McConnell, đã nhấn mạnh đảng Dân chủ sử dụng biện pháp điều động quốc hội để tạm thời dỡ bỏ giới hạn nợ 28.4 nghìn tỷ USD của chính phủ mà không có phiếu bầu của đảng Cộng hòa, dù đảng Dân chủ lưu ý khoảng 5 nghìn tỷ USD nợ của quốc gia là kết quả của việc giảm thuế và chi tiêu được thông qua trong nhiệm kỳ của tổng thống Donald Trump.

Hai thời hạn quan trọng làm tăng thêm xáo trộn cho một mùa thu phức tạp đối với các đảng viên Dân chủ, những người đang bị chia rẽ sâu sắc về hai dự luật trị giá khoảng 4.5 nghìn tỷ USD, cốt lõi trong chương trình nghị sự của Tổng thống Biden.

Ông Biden đã hủy chuyến đi dự kiến vào thứ Tư tới Chicago quảng bá cho vaccine COVID-19, để có thể tiếp tục đàm phán với phe ôn hòa và tiến bộ trong Đảng Dân chủ, những người cần phải hành động đồng lòng để vượt qua bất cứ điều gì do tỷ lệ đa số quá mỏng của họ.

"Có niềm tin mạnh mẽ sẽ có tiến bộ và tổng thống sẽ ở lại để tiếp tục tham gia", một nguồn tin chính quyền quen thuộc với các cuộc đàm phán cho biết.

Các nhà lập pháp hiện chỉ có ba ngày để ngăn khả năng chính phủ đóng cửa vào nửa đêm Thứ Năm, cuối năm tài chính hiện tại. Nếu không làm như vậy, hàng trăm nghìn người lao động liên bang có thể gặp khó khăn ngay giữa cuộc khủng hoảng sức khỏe cộng đồng.

Chông chênh trên bờ vực tài khóa đã trở thành một đặc điểm thường xuyên của chính trị Hoa Kỳ do sự phân cực đảng phái.

Lần đóng cửa chính phủ gần đây nhất, xảy ra trong nhiệm kỳ tổng thống của Trump, kéo dài 35 ngày trước khi kết thúc vào tháng 1/2019.

Một biện pháp được Hạ viện thông qua vào tuần trước sẽ tài trợ cho chính phủ cho đến hết ngày 3/12. Nếu Quốc hội thông qua một biện pháp vào thứ Tư với một mốc thời gian tương tự, họ vẫn sẽ phải giải quyết việc cấp cho Bộ Ngân khố quyền vay bổ sung.

Bộ trưởng Tài chính Janet Yellen nói với các nhà lập pháp rằng chính phủ sẽ không còn khả năng giải quyết khoản nợ trước ngày 18/10.

Trước cuộc bầu cử quốc hội vào năm tới, chính phủ đóng cửa hoặc vỡ nợ sẽ là một đòn giáng mạnh đối với đảng Dân chủ, những người đã tự nhận mình là đảng của một chính phủ có trách nhiệm sau nhiệm kỳ tổng thống hỗn loạn của ông Trump.

Nghị sĩ Đảng Dân chủ số 2 tại Hạ viện, Steny Hoyer, cho biết hội đồng có thể bỏ phiếu vào thứ Tư về một nghị quyết tiếp tục tài trợ cho chính phủ.

"Chúng tôi sẽ xem Thượng viện gửi cho chúng tôi những gì. ... Họ đang cố gắng gửi cho chúng tôi một cái gì đó", ông nói với các phóng viên.

“Có khả năng trở thành thảm họa”

Ngân hàng cho vay lớn nhất quốc gia, JPMorgan Chase & Co, đã bắt đầu lập kế hoạch kịch bản về việc khả năng vỡ nợ tín dụng của Mỹ sẽ ảnh hưởng đến hoạt động của họ như thế nào, Giám đốc điều hành Jamie Dimon cho biết.

"Đây là lần thứ ba chúng tôi phải làm điều này. Đó có thể là một sự kiện thảm khốc," ông Dimon nói. "Chúng ta thậm chí không bao giờ nên tiến gần đến điều này như thế."

Lãnh đạo Đa số Thượng viện Chuck Schumer đề xuất tổ chức một cuộc bỏ phiếu để nâng giới hạn nợ có thể thông qua chỉ với sự ủng hộ của 48 đảng viên Dân chủ trong viện và hai đảng viên độc lập liên minh với họ miễn là đảng Cộng hòa đồng ý cho phép cuộc bỏ phiếu diễn ra.

"Nếu đảng Cộng hòa thực sự muốn thấy giới hạn nợ được nâng lên mà không phải đưa ra một phiếu bầu nào, tôi sẵn sàng tổ chức cuộc bỏ phiếu đó", ông Schumer nói tại Thượng viện.

Nhưng ông McConnell khẳng định trách nhiệm đối với mức nợ trần là của ông Schumer chứ không phải của ông ta. “Trách nhiệm của ông ấy là nâng trần nợ. Ông ấy có trách nhiệm đó. Và hãy tin tôi, ông ấy sẽ làm được," ông McConnell nói.

Chương trình nghị sự của Tổng thống Biden

Các đảng viên Đảng Dân chủ cũng đang gặp khó khăn để thống nhất đằng sau hai trụ cột trong chương trình nghị sự chính sách trong nước của tổng thống Biden: dự luật cơ sở hạ tầng trị giá 1 nghìn tỷ USD và gói chi tiêu xã hội trị giá 3.5 nghìn tỷ USD các lãnh đạo cho rằng sẽ cần phải cắt giảm.

Gói lớn hơn có thể mất vài tuần để Quốc hội thông qua và đến được bàn của ông Biden, tiến gần đến thời hạn giới hạn nợ một cách nguy hiểm.

Đảng Dân chủ ban đầu dự định xử lý dự luật chi tiêu xã hội, được phe cánh tả của đảng ủng hộ, song song với gói cơ sở hạ tầng, vốn đã được lưỡng đảng ủng hộ. Nhưng họ đã lên lịch bỏ phiếu ở Hạ viện về dự luật cơ sở hạ tầng vào thứ Năm dù gói chi tiêu vẫn đang thương lượng.

Các nhà lập pháp cánh tả trong đảng nhấn mạnh Quốc hội trước tiên phải thông qua dự luật chi tiêu xã hội.

"Chúng tôi đã nêu rõ quan điểm này hơn ba tháng trước, và hôm nay, điều này vẫn không thay đổi", Đại diện Pramila Jayapal, lãnh đạo của Nhóm Cấp tiến của Quốc hội, nói trong một tuyên bố.

Chủ tịch Ủy ban Ngân sách Bernie Sanders, người có tiếng nói mạnh mẽ trong các nhà lập pháp thiên tả, kêu gọi các đồng minh Hạ viện phản đối dự luật cơ sở hạ tầng hôm thứ Năm, viết trên Twitter rằng việc thông qua dự luật sẽ chấm dứt đòn bẩy để tiến tới gói điều giải lớn hơn.

Đại diện đảng Dân chủ Jim McGovern thừa nhận tình thế khá mạo hiểm, "Không thể thất bại đối với cả hai dự luật này."