Ngân hàng Trung ương Anh sẽ tăng lãi suất trong nỗ lực chống giá cả tăng vọt ngay cả khi biến thể Omicron đang nhấn chìm Vương quốc Anh và đe dọa đưa nền kinh tế vào thế đảo ngược.

Ủy ban Chính sách Tiền tệ của ngân hàng trung ương hôm thứ Năm, 16/12, cho biết họ sẽ tăng lãi suất từ mức thấp kỷ lục 0.1% lên 0.25%, động thái tăng đầu tiên của một ngân hàng trung ương lớn kể từ khi đại dịch bắt đầu.

Lạm phát giá tiêu dùng của Anh đã tăng lên 5.1% trong tháng 11, cao nhất trong hơn một thập kỷ, khiến nền kinh tế có nguy cơ bị đình phát, một sự kết hợp độc hại giữa tăng trưởng yếu và giá cả tăng. Theo một ước tính về hoạt động kinh doanh được công bố hôm thứ Năm, tháng 12 được coi là tháng yếu nhất đối với nền kinh tế kể từ tháng Hai.

Ngân hàng Trung ương Anh cho biết họ dự kiến giá sẽ tăng hơn nữa.

"Ngân hàng dự kiến lạm phát sẽ duy trì ở mức 5% trong hầu hết mùa đông và đạt đỉnh khoảng 6% vào tháng 4/2022", ngân hàng trung ương cho biết trong một tuyên bố hôm thứ Năm. Chi phí năng lượng và lương tăng sẽ đóng vai trò quan trọng trong việc đẩy lạm phát lên cao hơn trong năm tới.

Lãi suất chính thức cao hơn có thể làm tăng chi phí đi vay đối với các doanh nghiệp và hộ gia đình, cũng như khuyến khích người dân tiết kiệm nhiều hơn, do đó giúp giảm nhu cầu và lạm phát. Nhưng chúng cũng có thể giải tỏa một phần sức nóng của nền kinh tế.

Với lạm phát cao hơn hai lần rưỡi so với mục tiêu 2% của ngân hàng trung ương, lo ngại về giá đã làm lu mờ những lo lắng về khả năng biến thể Omicron có thể gây thiệt hại cho nền kinh tế.

"Dù biến thể Omicron có thể ảnh hưởng đến hoạt động trong ngắn hạn, tác động của nó đối với áp lực lạm phát trung hạn không rõ ràng ở giai đoạn này," Ngân hàng Trung ương Anh cho biết.

Holger Schmieding, một nhà kinh tế tại Berenberg, cho rằng có thể mất tới một năm rưỡi để việc tăng lãi suất có tác động đến lạm phát. Đến lúc đó, mọi thiệt hại kinh tế do biến thể Omicron gây ra sẽ không còn nữa.

"Việc trì hoãn tăng lãi suất khi tình trạng không chắc chắn gia tăng, như hầu hết các chuyên gia dự đoán, có thể hiểu được. Nhưng điều đó không thực sự có ý nghĩa. Áp lực lạm phát đang tăng và có vẻ vẫn tiếp tục tăng ở Anh, một phần do tình trạng thiếu lao động sâu sắc và di chứng của 5 năm không đầu tư kể từ cuộc trưng cầu Brexit năm 2016," ông nói trong một ghi chú nghiên cứu.

Ngân hàng Trung ương Châu Âu hạ dự báo tăng trưởng

Các ngân hàng trung ương có ảnh hưởng nhất thế giới đã phản ứng với đại dịch bằng những nỗ lực kích thích kinh tế khổng lồ. Nhưng cách tiếp cận của họ hiện đang khác nhau, với Cục Dự trữ Liên bang Mỹ tỏ dấu hiệu sẽ  có ba đợt tăng lãi suất trong năm tới trong khi Ngân hàng Trung ương châu Âu đang duy trì chính sách nới lỏng hơn.

ECB đã giữ lãi suất ổn định vào thứ Năm khi hạ dự báo tăng trưởng cho nền kinh tế khu vực đồng euro trong năm 2022. Ngân hàng trung ương thông báo họ sẽ kết thúc việc mua tài sản theo chương trình kích thích đại dịch 1.85 nghìn tỷ euro (2.1 nghìn tỷ USD) vào tháng 3/2022, nhưng cũng cho biết sẽ đẩy mạnh việc mua trái phiếu theo một chương trình riêng biệt.

Kết quả cuối cùng là ECB sẽ giảm lượng tiền họ bơm vào nền kinh tế từ trung bình 92 tỷ € (104 tỷ USD) một tháng trong năm nay xuống còn khoảng một nửa số tiền đó vào tháng 4/2022, theo Capital Economics. Hiện tại, việc tăng lãi suất vẫn chưa xảy ra, dù ECB dự báo lạm phát có khả năng ở mức trung bình 3.2% trong năm tới, cao hơn mục tiêu 2% của ngân hàng.

“Hoạt động kinh tế khá khiêm tốn trong quý cuối của năm và tăng trưởng chậm hơn có thể kéo dài sang đầu năm sau,” Chủ tịch ECB Christine Lagarde nói.

Cục Dự trữ Liên bang Hoa Kỳ hôm thứ Tư thông báo sẽ hoàn tất chương trình kích thích của mình nhanh hơn so với thông báo ban đầu và các dự báo kinh tế cập nhật của Fed cho thấy sẽ có nhiều lần tăng lãi suất trong năm 2022.

Chủ tịch Fed Jerome Powell thừa nhận có nguy cơ lạm phát thời đại dịch sẽ kéo dài lâu hơn dự kiến ban đầu.

"Một trong những lý do đằng sau động thái của chúng tôi ngày hôm nay là đưa chúng tôi vào vị thế," để đối phó với lạm phát, ông Powell nói.