Lạm phát tăng trong tháng Sáu với tốc độ nhanh nhất trong gần 13 năm trong bối cảnh chi phí xe cũ bùng nổ và giá thực phẩm cũng như năng lượng đều tăng, theo Bộ Lao động Hoa Kỳ cho biết hôm thứ Ba, 13/7.

Chỉ số giá tiêu dùng tăng 5.4% so với một năm trước đó, mức tăng lớn nhất kể từ tháng 8/2008, ngay trước thời điểm tồi tệ nhất của cuộc khủng hoảng tài chính. Các nhà kinh tế do Dow Jones khảo sát đã dự kiến mức tăng 5%.

Loại bỏ giá thực phẩm và năng lượng dễ biến động, chỉ số CPI cơ bản tăng 4.5%, tăng mạnh nhất kể từ tháng 9/1991 và cao hơn nhiều so với ước tính 3.8%.

Trên cơ sở hàng tháng, chỉ số giá toàn phần và giá cốt lõi tăng 0.9% so với ước tính 0.5%.

Hợp đồng tương lai của thị trường chứng khoán giảm sau báo cáo, trong khi lợi suất trái phiếu chính phủ, vốn đã giảm mạnh, lại không đồng nhất.

“Những gì điều này thực sự cho thấy là áp lực lạm phát vẫn còn gay gắt hơn nhận định và sẽ ở lại với chúng ta trong một thời gian dài hơn. Các lĩnh vực sẽ liên tục chịu áp lực lạm phát ngay cả sau khi chúng ta vượt qua một số đợt tăng giá nghiêm trọng trong một số lĩnh vực,” theo Sarah House, nhà kinh tế cấp cao của ngân hàng đầu tư và doanh nghiệp Wells Fargo.

Một báo cáo khác từ Cục Thống kê Lao động của Bộ Lao động Hoa Kỳ ghi nhận mức tăng giá tiêu dùng hàng tháng lớn đã chuyển thành mức lương thực tế âm đối với người lao động. Thu nhập trung bình hàng giờ thực tế đã giảm 0.5% trong tháng, vì khoản tăng 0.3% trong thu nhập bình quân hàng giờ bị mức tăng CPI trừ mất.

Lạm phát đang leo thang do một số yếu tố, trong đó có tắc nghẽn chuỗi cung ứng, nhu cầu cao bất thường khi đại dịch Covid-19 dịu đi và so sánh giữa các năm với thời điểm nền kinh tế đang vật lộn để mở cửa trở lại trong những tháng đầu của cuộc khủng hoảng.

Các nhà hoạch định chính sách tại Cục Dự trữ Liên bang và Nhà Trắng dự kiến áp lực hiện tại sẽ bắt đầu giảm đi, dù các quan chức ngân hàng trung ương thừa nhận lạm phát đang mạnh hơn và có lẽ kéo dài hơn những gì họ dự đoán.

“Chúng tôi nghĩ rằng việc loại bỏ các lĩnh vực bị ảnh hưởng bởi đại dịch là rất quan trọng,” một cố vấn kinh tế cấp cao của Nhà Trắng nói. “Chúng tôi không nói rằng những rủi ro liên quan đến đại dịch đó là không có thật. Chúng tôi không bỏ qua chúng, nhưng chúng tôi cũng đang cố gắng đặt chúng vào một viễn cảnh dài hạn hơn, vì chỉ số giá cơ bản ngoài các lĩnh vực bị ảnh hưởng bởi đại dịch khá ổn."

Chủ tịch Fed Jerome Powell có thể sẽ được hỏi về quan điểm của mình về lạm phát khi ông phát biểu vào thứ Tư và thứ Năm trước các hội đồng riêng biệt của Hạ viện và Thượng viện. Ông Powell đã kiên định rằng áp lực lạm phát chủ yếu là nhất thời, dù một báo cáo của Fed hôm thứ Sáu chỉ ra rằng rủi ro tăng giá đang tăng.

Wells Fargo’s House cho biết: “Điều này làm tăng một số cảm giác lo lắng trong số các thành viên của Fed. Chúng tôi đã thấy họ ngày càng lo lắng hơn về lạm phát trong cuộc họp tháng Sáu. Nếu phân tích điều này, có một số lĩnh vực mà lạm phát đang tăng và có khả năng vẫn mạnh. Điều đó sẽ khiến một số người lo lắng."

Phần lớn áp lực giá đến từ các lĩnh vực đặc biệt chịu ảnh hưởng của việc đóng cửa – có thể kể đến ba lĩnh vực như giá ô tô đã qua sử dụng, giá vé máy bay và chi phí vận tải.

Tháng trước đã từng như thế, khi giá xe ô tô và xe tải đã qua sử dụng tăng vọt 10.5%, chiếm hơn một phần ba tổng mức tăng của chỉ số giá. Trong 12 tháng, giá ô tô và xe tải đã qua sử dụng đã tăng cao hơn 45.2%.

Giá lương thực và năng lượng cũng tăng đáng kể, lần lượt tăng 0.8% và 1.5%. Chỉ số xăng dầu đã tăng 2.5% trong tháng Sáu và tăng 45.1% trong vòng 12 tháng qua. Giá thực phẩm đã tăng 2.4% trong năm qua.

Tuy nhiên, giá nhà đất và nơi ở tiếp tục leo thang, làm tăng thêm niềm tin lạm phát có thể kéo dài trong một thời gian.

Nơi ở chiếm gần một phần ba chỉ số CPI và đã tăng 0.5% trong tháng và tăng 2.6% từ tháng 6/2020.

Người tiêu dùng sẽ thấy giá cả tăng 4.8% trong 12 tháng tới, theo một cuộc khảo sát của Fed tại New York được công bố hôm thứ Hai, dù một cuộc khảo sát riêng từ Bank of America hôm thứ Ba cho thấy các nhà đầu tư chuyên nghiệp có xu hướng tin rằng lạm phát sẽ là tạm thời.