Hãng khởi động hiệp định 'thế giới khỏe mạnh hơn' ở Davos và thảo luận với các công ty dược phẩm khác về các bước tương tự

Pfizer vừa thông báo sẽ cung cấp trên cơ sở phi lợi nhuận tất cả các loại thuốc và vaccine được bảo hộ bằng sáng chế hiện tại và trong tương lai cho 45 quốc gia có thu nhập thấp hơn và đang thảo luận với những nhà sản xuất thuốc lớn khác về các bước tương tự.

Công bố “hiệp định vì một thế giới khỏe mạnh hơn” tại cuộc họp thường niên của Diễn đàn Kinh tế Thế giới (WEF) ở Davos, công ty dược phẩm có trụ sở tại New York cam kết cung cấp tất cả các sản phẩm của mình có mặt ở Mỹ và châu Âu với giá gốc cho 1.2 tỷ người ở tất cả 27 quốc gia có thu nhập thấp như Afghanistan và Ethiopia, cùng 18 quốc gia có thu nhập trung bình thấp hơn trong đó có Ghana.

Pfizer trước đây bị cáo buộc "trục lợi từ đại dịch" do lợi nhuận khổng lồ họ có được từ các loại thuốc liên quan đến virus corona trong hai năm qua. Hãng đã kiếm được gần 15 tỷ USD doanh số bán chỉ trong ba tháng từ vaccine  Covid-19 do công ty BioNTech của Đức phát triển và thuốc viên Covid mới dành cho những người có nguy cơ mắc bệnh nặng.

“Chúng ta đang sống trong thời đại khoa học ngày càng có khả năng đối phó với những căn bệnh quái ác nhất trên thế giới. Thật không may, vẫn có một khoảng cách to lớn về bình đẳng sức khỏe trong thế giới của chúng ta, quyết định ai trong số chúng ta có thể hưởng dụng những đổi mới này và ai không thể,” Albert Bourla, giám đốc điều hành của Pfizer nói.

“Tôi chắc chắn các công ty dược phẩm khác sẽ làm theo. Tôi đã nói chuyện với nhiều CEO và họ muốn trở thành một phần trong hiệp ước. Vì vậy, tôi hy vọng sẽ có thuốc nhưng sẽ chưa đủ. Chúng tôi cũng cần nghiên cứu thực tiễn để chẩn đoán, điều trị và để làm được điều đó chúng tôi cần sự giúp đỡ của WHO, tổ chức Bác sĩ không biên giới và nhiều tổ chức khác.”

Jayasree Iyer, giám đốc điều hành của nhóm độc lập Access to Medicine Foundation có trụ sở tại Hà Lan, cho biết: “Dựa trên nghiên cứu của chúng tôi, cam kết của Pfizer bao gồm các sản phẩm phù hợp khi xem xét toàn bộ danh mục sản phẩm được cấp bằng sáng chế, đưa đến đúng quốc gia khi tập trung vào những quốc gia nghèo nhất và có các quan hệ đối tác phù hợp khi làm việc với các chính phủ và các tổ chức y tế quốc tế.

“Nhưng chúng ta cần xem hiệp ước sẽ có hiệu quả như thế nào; cam kết cần đưa chúng ta tiến lên phía trước, từ vaccine đến tiêm chủng, từ thuốc đến điều trị. ”

Ở nơi khác ở Davos hôm thứ Tư, 25/5, một y tá đến từ Liberia, George Poe Williams, đã tổ chức một cuộc tuần hành phản đối những lợi nhuận các nhà sản xuất thuốc thu được, một số trong số đó, bao gồm cả Pfizer, từ chối từ bỏ bằng sáng chế đối với Covid-19.

Y tá Williams nói: “Nếu tôi muốn kiếm được những gì Giám đốc điều hành Pfizer Albert Bourla kiếm được hồi năm ngoái, tôi sẽ phải làm việc mỗi ngày cho đến năm 6100 sau Công nguyên. Nhưng điều khiến tôi thực sự tức giận là ông Bourla và nhiều người bạn tỷ phú của ông ấy ở WEF đang làm tất cả những gì có thể để ngăn chặn yêu cầu từ bỏ bằng sáng chế của chúng tôi - chỉ để họ có thể kiếm được nhiều tiền hơn nữa.”

Ông Bourla đã nhận được 24 triệu USD gồm tiền lương, các đặc quyền và quyền chọn mua cổ phiếu cho năm 2021 khi lợi nhuận cả năm của công ty tăng hơn gấp đôi, tăng 15% trong năm 2020.

Pfizer cho biết những người khác sẽ gặp khó khăn trong việc sản xuất vaccine mRNA của họ - một trong hai vaccine mRNA duy nhất trên thị trường - vì nó liên quan đến hơn 280 nguyên liệu từ 86 nhà cung cấp ở 19 quốc gia. Moderna, hãng sản xuất vaccine mRNA Covid khác, đã hứa sẽ không thực thi bằng sáng chế vaccine virus corona ở một số quốc gia có thu nhập thấp và trung bình.

Theo sáng kiến mới của mình, Pfizer sẽ hợp tác chặt chẽ với các quan chức y tế ở Rwanda, Ghana, Malawi, Senegal và Uganda để cung cấp kiến thức chuyên môn hỗ trợ chẩn đoán, giáo dục và đào tạo bác sĩ, y tá cũng như cải tiến cơ sở hạ tầng nhằm đảm bảo tất cả các loại thuốc và vaccine  có thể đến được với những ai có nhu cầu. Bài học kinh nghiệm từ năm quốc gia này sau đó sẽ được áp dụng để triển khai cho 40 quốc gia khác.

Xuất hiện bên cạnh ông Bourla là Paul Kagame, tổng thống Rwanda, ông này cho biết: “Khả năng tiếp cận nhanh chóng và giá cả phải chăng đối với các loại thuốc và vaccine  tiên tiến nhất là nền tảng của công bằng y tế toàn cầu. Cam kết của Pfizer theo hiệp ước đặt ra một tiêu chuẩn mới chúng tôi hy vọng sẽ được những người khác cùng phát triển.”

Lazarus Chakwera, tổng thống Malawi, gọi đây là một “hiệp định lịch sử và chưa từng có”, tập hợp những người có quyền quyết định từ các chính phủ, khu vực tư nhân và xã hội dân sự. “Đó không phải là một món quà mà là một quan hệ đối tác thực sự,” ông nói.

Pfizer đang làm việc với Quỹ Bill & Melinda Gates để phát triển các sản phẩm mới như vaccine  ngăn ngừa vi khuẩn liên cầu nhóm B gây chết người và virus hợp bào hô hấp, có thể gây nguy hiểm cho trẻ em và người lớn tuổi.