Các ngân hàng đã tăng cường hoạt động mua bán trong năm qua - và điều đó đang dấy lên hồi chuông cảnh báo ở Washington.

Các thượng nghị sĩ Elizabeth Warren và Sherrod Brown đã chỉ trích các ngân hàng hàng đầu về hoạt động giao dịch của họ, với lý do lo ngại cơn lũ sát nhập sẽ gây tổn hại cho người tiêu dùng bình thường và khiến các ngân hàng cộng đồng nhỏ hơn khó duy trì khả năng cạnh tranh hơn.

Có 52 ngân hàng với tài sản hơn 50 tỷ USD vào cuối quý 1/2021, tăng so với 39 ngân hàng vào cuối năm 2017, theo dữ liệu từ S&P Global Market Intelligence.

Riêng trong năm nay, PNC (PNC) đã mua BBVA USA Bancshares, một thương vụ cho phép PNC trở thành ngân hàng lớn thứ năm tại Hoa Kỳ tính theo tài sản. Và Huntington Bancshares (HBAN) hợp nhất với TCF.

Trong khi đó, nhiều thỏa thuận ngân hàng trong khu vực khác được công bố vào đầu năm nay đang chờ phê duyệt, trong đó có việc mua lại People's United (PBCT) của Ngân hàng M&T (MTB), New York Community Bancorp (NYCB) mua lại Flagstar Bancorp (FBC) và sáp nhập giữa Webster Financial (WBS) và Sterling Bancorp (SBT).

Quốc hội chịu trách nhiệm một phần về sự bùng nổ các thương vụ sáp nhập ngân hàng

Tốc độ điên cuồng của các “vụ cưới chạy” giữa ngân hàng phần lớn là kết quả của những thay đổi trong các quy định tài chính trong vài năm qua.

Không phải ngẫu nhiên mà có hàng loạt vụ sáp nhập ngân hàng từ khi các nhà lập pháp quy định các ngân hàng phải có tài sản 250 tỷ USD, chứ không phải "chỉ" 50 tỷ USD, để được coi là những tổ chức tài chính quan trọng về mặt hệ thống (SIFI) chịu nhiều quy định hơn trong năm 2018.

Hiện chỉ có hơn chục ngân hàng Hoa Kỳ đủ lớn để có được chỉ định SIFI, trong đó có JPMorgan Chase (JPM), Bank of America (BAC), Wells Fargo (WFC), Citigroup (C), Truist (TFC), US Bancorp (USB) và PNC.

Sự thay đổi của SIFI từ 50 tỷ USD lên 250 tỷ USD đã mở ra cánh cửa cho nhiều ngân hàng cỡ trung thu tóm các đối thủ mà không sợ họ sẽ đột nhiên bị yêu cầu giám sát chặt chẽ và nghiêm ngặt hơn.

Các ngân hàng đã tận dụng sự thay đổi và bắt đầu hợp nhất. Lý do để làm như vậy khá rõ ràng: Những tổ chức lớn hơn có thể giảm chi phí và nâng cao hiệu quả để tăng lợi nhuận.

Đại dịch cũng thúc đẩy thêm nhiều giao dịch hơn. Các cắt giảm lãi suất khẩn cấp của Cục Dự trữ Liên bang khiến các ngân hàng khó kiếm tiền hơn từ các khoản cho vay vì lãi suất gần bằng 0 - và có khả năng sẽ vẫn gần bằng 0 trong tương lai gần.

Điều này thể hiện rõ qua kết quả kinh doanh hàng quý mới nhất của các ngân hàng hàng đầu báo cáo trong tuần này. Doanh thu quý hai của JPMorgan Chase, Bank of America, Citi và BNY Mellon (BK) đều giảm so với một năm trước.

Những thay đổi sắp tới từ DC?

Nhưng không rõ làn sóng M&A ngân hàng sẽ kéo dài bao lâu nữa. Điều đáng chú ý là những thay đổi gần đây nhất đối với luật ngân hàng ở Washington đã được thực hiện dưới thời chính quyền Trump và với một Thượng viện do đảng Cộng hòa kiểm soát.

Tổng thống Biden gần đây tỏ dấu hiệu bằng một sắc lệnh hành pháp sâu rộng rằng ông dự định xem xét kỹ lưỡng các vụ sáp nhập chặt chẽ hơn người tiền nhiệm.

Warren, cùng với Hạ nghị sĩ đảng Dân chủ Jesus "Chuy" Garcia, cũng từng đưa ra dự luật cho Đạo Luật Hiện Đại Hóa Rà Soát Sáp Nhập Ngân Hàng vào tháng 12/2019, có thể được đưa ra lại ngay lúc này khi đảng Dân chủ chiếm đa số mong manh trong Thượng viện nhờ lá phiếu của Phó Tổng thống Harris.

Mục tiêu của đạo luật Warren-Garcia là "chấm dứt việc phê duyệt qua loa đối với các đơn xin sáp nhập ngân hàng."

Điều đó có thể nhận được sự ủng hộ từ Brown, thượng nghị sĩ Ohio, chủ tịch Ủy ban Ngân hàng, Nhà ở và Đô thị của Thượng viện.

Hôm thứ Năm ông Brown đã hạch hỏi Chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang, Jerome Powell, về các vụ sáp nhập ngân hàng khi ông Powell trình bày trước ủy ban mỗi nửa năm một lần về nền kinh tế.

"Chúng ta không thể để các ngân hàng lớn hợp nhất thành những siêu ngân hàng lớn hơn và lớn hơn, khiến các ngân hàng nhỏ khó cạnh tranh hơn và khiến các cộng đồng nông thôn và người da đen và da nâu bị bỏ lại phía sau", ông Brown nói trong nhận xét của mình với ông Powell.