Động cơ xuất khẩu khổng lồ của nền kinh tế Trung Quốc đang chậm lại khi cuộc chiến thương mại nóng lên. Một cú đánh nữa từ Mỹ có thể đẩy động cơ này đi lùi.

Tăng trưởng xuất khẩu Trung Quốc yếu đi không đến 10% trong tháng Tám, giảm từ hơn 12% so với tháng trước, theo số liệu chính phủ công bố vào cuối tuần. Kết quả này thấp hơn đáng kể so với mức trung bình trong năm của Trung Quốc cho đến nay.

Tình hình có thể sẽ xấu đi trong những tháng tới khi cuộc chiến thương mại giữa Trung Quốc và Mỹ leo thang. Vào thứ Sáu, 87/9, Tổng thống Donald Trump cho biết ông đã sẳn sàng áp thêm một loạt thuế nữa lên 267 tỷ USD hàng Trung Quốc.

Ngoài những khoản thuế đã được áp hoặc đang được tính toán, một động thái như thế có thể áp thuế mới lên toàn bộ 505 tỷ USD hàng hóa Hoa Kỳ nhập từ Trung Quốc vào năm ngoái.

Kết quả là tăng trưởng xuất khẩu của Trung Quốc “có thể lao dốc xuống còn một con số và có thể đi xuống mức âm trong những tháng tới,” theo các nhà phân tích tại ngân hàng đầu tư Nomura. Điều này sẽ gia tăng áp lực lên nền kinh tế vốn đang chống chọi với nhiều khó khăn nghiêm trọng.

Sự yếu kém trong thương mại Trung Quốc cho đến này chủ yếu do xuất khẩu đến các đối tác thương mại lớn như Liên minh châu Âu và Nhật Bản tăng chậm lại.

Xuất khẩu sang Mỹ thật sự đã tăng lên mức kỷ lục trong tháng Tám, nhờ đồng tiền Trung Quốc giảm so với đồng dollar và các công ty vội vã chuyển hàng trước khi có đợt thuế mới, theo các nhà phân tích.

Thặng dư thương mại khổng lồ của Mỹ với Trung Quốc chính là trọng tâm của cuộc tranh chấp. Việc con số này vẫn đang tăng “có khả năng gia tăng thêm căng thẳng” giữa hai nền kinh tế hàng đầu thế giới, theo Louis Kuijs, người đứng đầu bộ phận kinh tế châu Á tại hãng nghiên cứu Oxford Economics.

Chứng khoán Trung Quốc và dollar Austrlia đi xuống

Quan ngại về những gì có thể xảy ra tiếp theo được phản ánh trong các khoản giảm của chứng khoán Trung Quốc vào thứ Hai.

Dollar Australia, được xem là chỉ số niềm tin vào nền kinh tế Trung Quốc vì các công ty Trung Quốc mua rất nhiều nguyên vật liệu của Australia, cũng đang chịu áp lực. Đồng tiền này giao dịch gần mức thấp nhất so với dollar Mỹ kể từ đầu năm 2016, khi các lo ngại tăng trưởng kinh tế Trung Quốc sụp đổ làm chao đảo các thị trường.

Xuất khẩu giảm có thể buộc Bắc Kinh tìm cách mới để đẩy mạnh tăng trưởng kinh tế, theo Nomura.

Các quan chức Trung Quốc đã hướng đến cắt giảm thuế, chi tiêu cơ sở hạ tầng và nới lỏng chính sách tiền tệ khi hướng đến củng cố tăng trưởng.

Kinh tế Trung Quốc bắt đầu nguội đi trong năm nay và các dấu hiệu căng thẳng đang tăng nhanh. Số liệu tuần trước cho thấy các nhà máy Trung Quốc đang mất đơn hàng xuất khẩu và đầu tư cơ sở hạ tầng tăng trưởng yếu.

“Đợt suy thoái xuất khẩu sắp tới cho thấy tăng trưởng Trung Quốc cần nhiều thời gian hơn để phục hồi,” theo các nhà phân tích Nomura.

Thị trường chứng khoán và tiền tệ Trung Quốc lao dốc trong những tháng gần đây khi các nhà đầu tư lo ngại về sức khỏe của nền kinh tế.

Tuy nhiên, nhiều nhà kinh tế cho biết họ nghi ngờ khả năng nhà chức trách Trung Quốc sẽ cố ý phá giá nhân dân tệ so với dollar để thúc đẩy xuất khẩu, vì điều này có thể khiến các thị trường tài chính xáo động và đẩy tiền ồ ạt ra khỏi nước này.