Giá hiện rẻ hơn so với nhiều năm trước. Đó là tin tuyệt vời cho Trung Quốc - nước tiêu thụ dầu lớn thứ hai và nhập khẩu dầu lớn nhất thế giới - quốc gia đang xây dựng những khoản dự trữ dầu cực lớn và cần năng lượng để tái khởi động nền kinh tế.

Giá dầu Mỹ và dầu Brent kỳ hạn đã xuống mức thấp nhất trong 18 năm vào tháng trước khi nhu cầu lao dốc do tình trạng phong tỏa bởi đại dịch virus corona và khi Saudi Arabia khiến thị trường tràn ngập nguồn cung bổ sung trong cuộc chiến giá với Nga.

Dù giá đã hồi phục phần nào từ lúc đó với hy vọng OPEC và Nga có thể đồng ý cắt giảm sản lượng, nhưng đây rõ ràng vẫn là "thời điểm tốt" để quốc gia nhập khẩu dầu thô lớn nhất thế giới tiến vào và thu tóm bất cứ điều gì có thể, theo Dennis Ip, người đứng đầu bộ phận Nghiên cứu năng lượng Trung Quốc và Hong Kong tại Daiwa Capital Market.

Dự trữ dầu nước ngoài

Tích trữ dầu giá rẻ là rất quan trọng đối với Trung Quốc, quốc gia đã cố gắng trong nhiều năm để tăng cường kho dầu dự trữ khẩn cấp của mình.

Khi kinh tế phát triển, Trung Quốc ngày càng phụ thuộc vào dầu nước ngoài. Năm ngoái, Trung Quốc nhập 72% lượng dầu thô nước này sử dụng, tỷ lệ cao nhất từng được ghi nhận, theo Viện Kinh tế và Công nghệ CNPC, bộ phận nghiên cứu của một tập đoàn năng lượng lớn thuộc sở hữu nhà nước ở Trung Quốc.

Sự phụ thuộc nặng nề vào nguồn cung nước ngoài thúc đẩy Bắc Kinh tập trung vào các cách có thể nhằm ngăn chặn tình trạng thiếu năng lượng. Ngoài yêu cầu các công ty dầu khí nhà nước tăng sản lượng, nước này đã mất nhiều năm nỗ lực để tăng lượng dầu dự trữ.

Dự trữ đặc biệt quan trọng, khi tỷ lệ dầu sản xuất trong nước kém xa tỷ lệ nhập khẩu. Năm ngoái, Trung Quốc đã sản xuất 191 triệu tấn dầu thô, theo CNPC, chưa đến 30% lượng tiêu thụ hàng năm.

"Điều rõ ràng hơn là Trung Quốc nên - và sẽ - chú ý hơn" vào việc gia tăng dự trữ, ông Ip nói.

Năm nay cũng được cho là sẽ đánh dấu một cột mốc quan trọng đối với trữ lượng dầu của Trung Quốc. Đến cuối năm 2020, nước này muốn có 85 triệu tấn dầu trong kho dự trữ khẩn cấp, gần bằng lượng dầu Hoa Kỳ có trong kho Dự trữ dầu khí chiến lược của mình - nguồn cung dầu dự phòng lớn nhất thế giới.

Ngay cả các nhà nghiên cứu chính phủ ở Trung Quốc cũng nói đến thời điểm tình cờ của đợt giá dầu lao dốc tháng trước.

Theo một bài báo đăng trên truyền thông nhà nước vào tháng trước của ông Wang Li, một nhà nghiên cứu thuộc Bộ Thương mại Trung Quốc, nước này cần "nắm bắt cơ hội giá dầu siêu thấp" và mở rộng trữ lượng dầu chiến lược trước khi giá tăng trở lại.

Cánh cửa cơ hội đang đóng lại

Bắc Kinh dường như đã bắt đầu dự trữ. Trung Quốc đã mua 44.9 triệu tấn dầu thô trong tháng Ba, tăng đáng kể so với mức thấp trong 11 tháng 39.8 triệu tấn của tháng Hai, theo Refinitiv. Hãng cung cấp dữ liệu dự kiến nhập khẩu của tháng Tư sẽ bằng hoặc vượt quá tháng trước.

Lượng dầu thô Trung Quốc mua hồi tháng Ba gần bằng với những gì họ mua trước khi đại dịch virus corona nổ ra, dù cuộc khủng hoảng khiến công nghiệp ở nước này sa sút. Chẳng hạn, lượng điện năng sản xuất mỗi ngày ở Trung Quốc vào giữa tháng Ba khoảng 80% mức sản xuất trước cuộc khủng hoảng virus corona. Và hành khách du lịch hàng không tháng trước không bằng một nửa so với trước đại dịch.

Có thể một phần dầu thô giá rẻ đó sẽ được đưa vào dự trữ chiến lược - Trung Quốc nổi tiếng bí mật về nguồn cung khẩn cấp, khiến việc biết được chính xác cách thức và thời điểm dự trữ của họ khá khó khăn.

Nhưng dự trữ có thể không phải là lý do duy nhất Trung Quốc muốn có thêm dầu vào lúc này. Khi Trung Quốc vượt qua thời điểm tệ hại nhất của đại dịch virus và cố gắng khởi động lại nền kinh tế, họ sẽ cần nhiều dầu hơn. Các nhà máy đang bắt đầu mở cửa trở lại và ô tô đang trở lại đường phố khi các lệnh phong tỏa được dỡ bỏ.

Các nhà máy lọc dầu trong nước cũng mở cửa trở lại cùng với phần còn lại của nền kinh tế, nghĩa là giờ đây một lần nữa họ có thể xử lý dầu thô nước ngoài, theo Yan Chong Yaw, giám đốc nghiên cứu và dự báo dầu mỏ ở châu Á tại Refinitiv.

"Ngành công nghiệp của Trung Quốc đang sống lại, và họ cần dầu, rất nhiều dầu," Stephen Innes, chiến lược gia thị trường toàn cầu của Axi Corp, nói.

Trong bài viết của mình tháng trước, Wang, nhà nghiên cứu của Bộ Thương mại Trung Quốc, lưu ý giá dầu giao dịch dưới $30/thùng là "bất thường" và không có khả năng kéo dài lâu. Giá dầu Brent đã quay lại trên mức đó và giá dầu Mỹ tuần trước cũng tăng nhờ các kỳ vọng những cắt giảm sản lượng lớn có thể đang diễn ra.

Trong khi đó OPEC dự kiến sẽ họp với Nga vào thứ Năm để thảo luận về việc cắt giảm nguồn cung và chấm dứt cuộc chiến giá, điều có thể khiến giá dầu tăng thêm.

"Có khả năng lớn chúng tôi sẽ có được một thỏa thuận OPEC trong tuần này", Innes nói. "Khi giá rẻ," ông nói thêm, thật khôn ngoan khi tận dụng lợi thế giá lao dốc.