Mùa mua sắm lễ hội năm 2021 có thể bị ảnh hưởng do hết hàng và giao hàng chậm trễ khi những trận lũ lụt gần đây ở châu Âu và Trung Quốc làm trầm trọng thêm chuỗi cung ứng toàn cầu vốn đã căng thẳng.

Tây Âu và tỉnh Hà Nam của Trung Quốc - một trung tâm giao thông quan trọng và là nơi đặt trụ sở của nhiều doanh nghiệp lớn - đang phải vật lộn với hậu quả của những trận lũ kinh hoàng.

Thảm họa đã làm hư hại các tuyến đường sắt dùng vận chuyển hàng hóa và nguyên liệu thô ở cả hai khu vực. Nước tràn vào các khu vực công nghiệp làm hư hại nhiều cơ sở vật chất, máy móc và nhà kho, theo các công ty trong chuỗi cung ứng.

“Các sản phẩm, nguyên vật liệu đang được chuẩn bị cho và Black Friday và mùa lễ hội bị tác động mạnh,” theo Pawan Joshi, phó chủ tịch điều hành của công ty phần mềm chuỗi cung ứng E2open.

 “Đồ điện tử tiêu dùng, đồ nội thất, quần áo và thiết bị gia dụng sẽ tiếp tục thiếu khi hoạt động mua sắm chuẩn bị tựu trường bắt đầu và sẽ lan sang mùa mua sắm lễ hội cao điểm.”

Chậm trễ trong phân phối nguyên vật liệu cần thiết để sản xuất hàng hóa sẽ có tác động theo tầng và làm gián đoạn chuỗi cung ứng “trong nhiều tuần và nhiều tháng,” ông Joshi nói.

Giám đốc điều hành của một công ty vận tải biển tuần trước cho biết lũ lụt ở Trung Quốc và châu Âu là một "đòn giáng mạnh" nữa đối với chuỗi cung ứng toàn cầu.

Các chuỗi cung ứng đã bị gián đoạn đáng kể trong năm nay do các cuộc khủng hoảng như thiếu container vận chuyển, sự cố kênh đào Suez và các ca nhiễm Covid gây chậm trễ tại các trung tâm vận chuyển ở miền Nam Trung Quốc.

Ngay cả khi có các ưu đãi cho mùa mua sắm trực tuyến cao điểm, theo ông Joshi, có khả năng các ưu đãi sẽ ít hơn và các khoản giảm giá có thể sẽ nhỏ hơn. Giá cũng có thể tăng đối với một số hàng hóa,” ông nói.

Ông nói thêm: “Đến Black Friday, giá có thể tăng đối với tất cả các loại hàng như điện tử tiêu dùng, đồ nội thất, quần áo và đồ gia dụng.”

Ngoài ra, Giám đốc điều hành Apple Tim Cook trong một cuộc họp báo cáo thu nhập vào tuần trước cũng cho biết chi phí vận chuyển hàng hóa rất cao.

Một số công ty, trong đó có hãng sản xuất thép lớn nhất của Đức Thyssenkrupp, đã tuyên bố tình trạng bất khả kháng. Sự kiện bất khả kháng xảy ra khi các trường hợp không lường trước được, như thiên tai, ngăn cản một bên thực hiện nghĩa vụ theo hợp đồng, không để họ bị phạt.

Một số ngành bị ảnh hưởng nặng nề nhất do lũ lụt gồm ô tô, công nghệ và điện tử.

Sản xuất ô tô lại tiếp tục tăng sau khi thiếu chip

Việc sản xuất ô tô có thể bị ảnh hưởng do các chậm trễ trong sản xuất vì nhiều nhà sản xuất ô tô lớn trên thế giới và nhà cung cấp của họ có trụ sở tại các khu vực bị lũ lụt tàn phá.

“Lũ lụt có khả năng giáng một đòn nữa vào ngành ô tô, vốn đang quay cuồng vì thiếu bán dẫn,” theo ông Pawan.

Các cơ sở sản xuất ở Đức, Hà Lan, Luxembourg và Bỉ dự kiến sẽ phải gánh chịu thiệt hại do lũ lụt, theo hãng quản lý rủi ro chuỗi cung ứng Everstream. Shehrina Kamal, phó chủ tịch phụ trách giải pháp tình báo tại Everstream, cho biết nhiều nhà cung cấp cung cấp các bộ phận chuyên dụng cho các ngành ô tô, công nghệ và hàng không vũ trụ đều có trụ sở tại đây.

“Khi nước lũ bắt đầu rút, hầu hết các tuyến đường cao tốc và đường chính dự kiến sẽ được thông xe vào cuối tuần qua; tuy nhiên, do thiệt hại vì nước lũ ở một số khu vực công nghiệp bị ảnh hưởng, hoạt động sản xuất khó có thể nhanh chóng được nối lại, có khả năng ảnh hưởng đến nguồn cung,” bà Kamal nói.

“Dù một số công ty đã đưa ra cảnh báo về lợi nhuận và thậm chí tuyên bố bất khả kháng, ảnh hưởng của lũ lụt có thể sẽ tiếp tục lan rộng trong các chuỗi cung ứng trong vài tuần tới,” bà Kamal kết luận.

Klingelnberg có trụ sở tại Zurich, hãng sản xuất các linh kiện bánh răng, cảnh báo thiệt hại đối với nhà máy Hueckeswagen ở Đức có thể ảnh hưởng đến mục tiêu doanh thu năm 2021.

Gián đoạn nguồn đồng là tin xấu đối với thiết bị điện tử

Lũ lụt cũng có thể làm gián đoạn nguồn cung cấp đồng, loại đồng được sử dụng trong nhiều sản phẩm từ điện tử đến xe điện.

Tỉnh Hà Nam bị lũ lụt ở Trung Quốc là một trung tâm sản xuất đồng lớn, Vivek Dhar, một nhà phân tích hàng hóa tại Ngân hàng Thịnh vượng chung Australia, cho biết.

Giá đồng đã tăng mạnh do lo ngại về nguồn cung khi Hà Nam phát triển mạnh trong lĩnh vực nấu chảy đồng những năm gần đây.

“Những kỳ vọng về nhu cầu đồng có liên quan đến việc xây dựng lại cơ sở hạ tầng bị hư hỏng ở miền trung Trung Quốc. Ngành điện ở Trung Quốc là động lực đặc biệt mạnh mẽ đối với nhu cầu đồng,” ông Dhar viết trong một ghi chú vào tuần trước.

Tại châu Âu, Aurubis GmbH - hãng cung cấp dây đồng có độ chính xác cao cho lĩnh vực thiết bị điện và điện tử - đã tuyên bố tình trạng bất khả kháng về việc giao hàng sau lũ lụt trên diện rộng tại nhà máy của mình, theo Everstream Analytics.

Trong khi đó ở thủ phủ Trịnh Châu của Hà Nam, gián đoạn có thể ảnh hưởng đến một loạt các ngành từ ô tô đến dược phẩm và công nghệ sinh học, theo Ryan Seah, nhà phân tích tình báo APAC tại Everstream.

“Trịnh Châu là một trung tâm giao thông quan trọng và là một trong những thành phố chính của Trung Quốc dọc theo Sáng kiến Vành đai và Con đường,” ông Seah nói, đề cập đến kế hoạch cơ sở hạ tầng khổng lồ của Trung Quốc trải dài qua nhiều quốc gia và châu lục. Ông nói thêm thành phố là nơi đặt trụ sở của 91 công ty niêm yết tại Trung Quốc thuộc nhiều lĩnh vực.

Trịnh Châu cũng là nơi có một nhà máy lớn do Hon Hai Precision Industry, còn được gọi là Foxconn, điều hành. Đây là nhà máy lắp ráp iPhone của Apple lớn nhất thế giới. Foxconn trước đó cho biết họ đã “kích hoạt kế hoạch ứng phó khẩn cấp cho các biện pháp kiểm soát lũ lụt ở địa điểm này.”