Trung Quốc sẽ lập một sàn giao dịch chứng khoán mới ở Bắc Kinh, mang lại cho thủ đô và trung tâm chính trị của quốc gia này nhiều ảnh hưởng hơn trong thế giới kinh doanh và tài chính.

Chủ tịch Tập Cận Bình vừa thông báo về sàn giao dịch Bắc Kinh tại một hội chợ thương mại quốc tế, nói rằng ông muốn tạo một địa điểm cho các doanh nghiệp có "định hướng dịch vụ" và "đổi mới". Ông không cho biết khi nào sàn giao dịch sẽ được thành lập.

Trung Quốc đã có hai sàn giao dịch chứng khoán ở đại lục, nhưng chúng nằm ở Thượng Hải và Thâm Quyến, cách xa Bắc Kinh. Sàn giao dịch chứng khoán Thượng Hải, thành lập năm 1990, có hầu hết các công ty vốn hóa lớn, trong đó có các doanh nghiệp nhà nước, ngân hàng và các công ty năng lượng. Sàn giao dịch chứng khoán Thâm Quyến có tỷ lệ các công ty công nghệ và các công ty quy mô vừa hoặc nhỏ lớn hơn.

Ngoài ra còn có Sàn giao dịch chứng khoán Hong Kong, nhưng sàn giao dịch này tuân theo các hệ thống luật pháp và quy định của riêng mình và không chịu sự kiểm soát vốn của Bắc Kinh.

Động thái này diễn ra trong bối cảnh chính phủ Trung Quốc tăng cường kiểm soát theo quy định đối với các công ty tư nhân lớn. Trong gần một năm Bắc Kinh đã nỗ lực kiềm chế quyền lực và ảnh hưởng của những công ty này.

Và sàn giao dịch được công bố khi các công ty Trung Quốc đối mặt với các rào cản về quy định khi huy động tiền ở Hoa Kỳ. Áp lực đến từ các nhà chức trách Trung Quốc, những người đang ngày càng không hài lòng về việc các công ty công nghệ niêm yết trên sàn giao dịch ở nước ngoài vì lo ngại những công ty này có thể cấp cho các chính phủ nước ngoài quyền truy cập dữ liệu người dùng nhạy cảm. Trong khi đó, các cơ quan quản lý của Mỹ đã tăng cường giám sát các đợt IPO của Trung Quốc và yêu cầu công khai chặt chẽ hơn các rủi ro tiềm năng.

Đây cũng là lần thứ hai ông Tập đích thân công bố một sáng kiến thị trường chứng khoán. Năm 2018, khi cuộc chiến thương mại Mỹ - Trung bùng nổ, ông đã công bố một ban tập trung vào công nghệ cho các công ty khởi nghiệp trên Sàn giao dịch chứng khoán Thượng Hải. Việc thành lập Star Market nhằm thu hút đầu tư vào các công ty công nghệ cao của Trung Quốc và giúp nước này có được lợi thế trong cuộc cạnh tranh với phương Tây về công nghệ. Kể từ đó, hơn 300 công ty công nghệ đã niêm yết trên bảng, với tổng vốn hóa thị trường hơn 4.7 nghìn tỷ nhân dân tệ (728 tỷ USD).

Chính phủ Trung Quốc cũng đã thiết lập một hệ thống chứng khoán phi tập trung (OTC) ở Bắc Kinh năm 2013 để giao dịch cổ phiếu của những công ty không niêm yết ở Thượng Hải hoặc Thâm Quyến, Sàn Giao Dịch và Báo Giá Cổ Phần Quốc Gia (NEEQ), và được biết đến rộng rãi với cái tên "Ban Thứ Ba Mới" ở Trung Quốc. Tuy nhiên, trong những năm gần đây NEEQ đã tụt hậu so với các thị trường Thượng Hải và Thâm Quyến, quy mô và thanh khoản thu hẹp. Hôm thứ Năm, ông Tập đã hứa sẽ cải tổ hệ thống NEEQ.

Ủy ban Điều tiết Chứng khoán Trung Quốc (CSRC), cơ quan quản lý chứng khoán hàng đầu của nước này, sau đó giải thích sàn giao dịch chứng khoán Bắc Kinh mới sẽ được xây dựng trên cơ sở NEEQ. Các công ty được chọn từ NEEQ có thể đủ điều kiện để niêm yết trên sàn giao dịch Bắc Kinh, cơ quan quản lý cho biết thêm.

CSRC cũng cho biết sàn giao dịch Bắc Kinh sẽ bổ sung cho các sàn giao dịch chứng khoán Thượng Hải và Thâm Quyến và tập trung phục vụ các doanh nghiệp vừa và nhỏ "sáng tạo".

Hệ thống IPO dựa trên đăng ký Trung Quốc đã thí điểm ở Thượng Hải hai năm trước sẽ được áp dụng cho những công ty muốn niêm yết trên sàn giao dịch mới. Hệ thống này đòi hỏi các công ty phải tiết lộ nhiều hơn về hoạt động của mình, nhằm cải thiện tính minh bạch của thị trường và giảm quá trình xem xét quy định kéo dài đối với các đợt IPO.