Hoạt động sản xuất của Hoa Kỳ bất ngờ tăng trong tháng Tám khi đơn đặt hàng tăng mạnh, nhưng chỉ số việc làm trong nhà máy giảm xuống mức thấp nhất trong chín tháng, có thể do vẫn khan hiếm công nhân.

Khảo sát từ Viện Quản lý Cung ứng (ISM) hôm thứ Tư, 1/9, tiếp tục nhấn mạnh các vấn đề dai dẳng trong việc đảm bảo đủ nguyên liệu thô, tình hình trở nên tồi tệ hơn do những gián đoạn vì làn sóng COVID-19 mới nhất, chủ yếu ở Đông Nam Á, cũng như tắc nghẽn cảng ở Trung Quốc.

 “Một sự thay đổi đáng ngạc nhiên đối với hoạt động sản xuất ở Hoa Kỳ, nhưng điều này không thay đổi câu chuyện về gián đoạn nguồn cung, tình trạng thiếu hụt đang kìm hãm tăng trưởng mạnh hơn,” theo Jennifer Lee, nhà kinh tế cấp cao tại BMO Capital Markets, Toronto.

ISM cho biết chỉ số hoạt động nhà máy quốc gia của họ đã tăng nhẹ lên 59.9 trong tháng Tám so với 59.5 trong tháng Bảy. Chỉ số trên 50 cho thấy tăng trưởng trong lĩnh vực sản xuất, vốn chiếm 11.9% nền kinh tế Hoa Kỳ. Các nhà kinh tế do Reuters thăm dò đã dự báo chỉ số này giảm xuống 58.6.

Sản xuất đang tăng ngay cả khi chi tiêu đang từ hàng hóa quay sang các dịch vụ nhờ việc tiêm chủng chống COVID-19. Cả sáu ngành sản xuất lớn nhất, trong đó có máy tính và sản phẩm điện tử, sản phẩm hóa chất và thiết bị giao thông vận tải đều ghi nhận tăng trưởng từ vừa phải đến mạnh.

Các nhà sản xuất sản phẩm máy tính và điện tử cho biết dù tình trạng thiếu bán dẫn toàn cầu đang ảnh hưởng đến các tuyến cung ứng, cho đến nay họ vẫn "có thể xử lý mà không ảnh hưởng đến khách hàng."

Các nhà sản xuất hàng hóa hóa chất cho biết "thời gian giao hàng tiếp tục kéo dài do các trì hoãn tại cảng và tình trạng thiếu container đường biển." Các nhà sản xuất thiết bị giao thông cho biết "doanh số bán hàng mạnh vẫn tiếp tục, nhưng sản lượng bị hạn chế do vấn đề nguồn cung chip."

Chỉ số phụ về đơn đặt hàng mới trong khảo sát ISM đã phục hồi lên mức 66.7 trong tháng Tám sau hai tháng giảm liên tiếp. Mười bốn trong số 18 ngành công nghiệp sản xuất, đồ nội thất và các sản phẩm liên quan, máy móc và thiết bị điện, thiết bị và linh kiện ghi nhận tăng trưởng trong đơn đặt hàng mới. Chỉ có các sản phẩm khoáng phi kim loại báo cáo giảm.

Nhu cầu đang được thúc đẩy do các doanh nghiệp muốn bổ sung hàng dự trữ sau khi tồn kho giảm mạnh trong nửa đầu năm. Tích lũy hàng tồn kho, vốn được kỳ vọng là động lực chính thúc đẩy tăng trưởng kinh tế trong thời gian còn lại của năm nay và đến năm 2022, bị ảnh hưởng bởi những hạn chế nguồn cung.

Cổ phiếu trên Phố Wall giao dịch cao hơn. Dollar trượt giá so với rổ tiền tệ. Giá Trái phiếu Kho bạc Hoa Kỳ biến động trái chiều.

Lạm phát hạ nhiệt

Nguyên liệu đầu vào khan hiếm đã đẩy giá lên đối với nhà sản xuất lẫn người tiêu dùng. Nhưng dường như đã xuất hiện ánh sáng ở cuối đường hầm. Chỉ số ISM về hiệu suất giao hàng của các nhà cung cấp cho các tổ chức sản xuất đã giảm thêm trong tháng Tám, cho thấy tốc độ giao hàng được cải thiện phần nào.

Chỉ số giá các nhà sản xuất phải trả đã giảm xuống mức thấp nhất trong 8 tháng 79.4 so với 85.7 trong tháng Bảy. Chỉ số này đã giảm từ mức kỷ lục 92.1 trong tháng Sáu.

Đây là dấu hiệu mới nhất cho thấy lạm phát có thể đã đạt đỉnh. Dữ liệu tuần trước cho thấy chỉ số lạm phát yêu thích của Cục Dự trữ Liên bang ghi nhận mức tăng hàng tháng nhỏ nhất trong năm tháng vào tháng Bảy.

Nhưng tình trạng thiếu công nhân vẫn tiếp diễn. Chủ tịch ISM, ông Timothy Fiore, nhấn mạnh đến "một chu kỳ luân chuyển lao động rõ ràng khi người lao động lựa chọn các điều kiện việc làm hấp dẫn hơn."

Chỉ số việc làm trong nhà máy giảm trong tháng Tám và xuống mức thấp nhất kể từ tháng 11.

Cùng với Báo cáo Việc làm Quốc gia của ADP, hôm thứ Tư cho thấy bảng lương tư nhân đã tăng 374,000 việc làm trong tháng Tám sau khi tăng 326,000 việc trong tháng Bảy, chỉ số nhà máy ISM đặt ra rủi ro tăng trưởng việc làm trong tháng Tám giảm. Các nhà kinh tế dự báo báo cáo ADP sẽ cho thấy biên chế tư nhân tăng thêm 613,000 việc làm.

Báo cáo ADP được thực hiện cùng với báo cáo Analytics của Moody's và được phát hành trước báo cáo việc làm toàn diện hơn và được theo dõi chặt chẽ hơn của Bộ Lao động Hoa Kỳ cho tháng Tám vào thứ Sáu.

Theo một khảo sát của Reuters với các nhà kinh tế, biên chế phi nông nghiệp có thể đã tăng 728,000 việc làm trong tháng Tám sau khi tăng 943,000 trong tháng Bảy.

“ADP còn lâu mới nhất quán trong việc dự đoán các thay đổi trong dữ liệu bảng lương BLS,” theo Rubeela Farooqi, trưởng kinh tế Hoa Kỳ tại bộ phận Kinh tế tần số cao ở White Plains, New York. "Nhìn chung, tăng trưởng việc làm đã mạnh lên trong những tháng gần đây, ngay cả khi các công ty tiếp tục ghi nhận tình trạng thiếu hụt nguồn cung lao động."

Đại dịch ảnh hưởng đến các động lực thị trường lao động, gây ra tình trạng thiếu công nhân ngay cả khi 8.7 triệu người chính thức thất nghiệp. Có đến 10.1 triệu việc làm vào cuối tháng Sáu. Thiếu dịch vụ chăm sóc trẻ em giá cả phải chăng, lo ngại lây nhiễm virus, những khoản trợ cấp thất nghiệp hào phóng từ chính phủ liên bang cũng như việc nghỉ hưu và thay đổi nghề nghiệp có liên quan đến đại dịch được cho là nguyên nhân gây ra sự thiếu hụt này.

Tình trạng thiếu lao động dự kiến sẽ giảm bắt đầu từ tháng Chín. Trợ cấp thất nghiệp do chính phủ tài trợ sẽ hết hiệu lực vào ngày 6/9 và trường học sẽ mở cửa trở lại.

Nhưng các ca nhiễm COVID-19 mới lại tăng cao do biến thể Delta có thể khiến một số người không muốn quay lại làm việc.

Tình trạng thiếu lao động khiến công việc bị dở dang tồn đọng ở các nhà máy trong tháng Tám.