Hầu hết ngân hàng trung ương trên toàn cầu có thể đã gần đạt đỉnh lãi suất hoặc đã ngừng nâng lãi suất. Họ có thể tiếp tục duy trì lãi suất cao để kìm hãm lãi suất trước khi nới lỏng chính sách trở lại.

Khi những tín hiệu xấu về tăng trưởng kinh tế bắt đầu hiển hiện và hậu quả từ những vụ sụp đổ ngân hàng vẫn còn đeo bám, việc Fed ngừng nâng lãi suất sau tháng 5/2023 có thể là hồi kết của chu kỳ thắt chặt tiền tệ toàn cầu quyết liệt nhất trong nhiều thập kỷ.

Do bắt đầu nâng lãi suất sau Fed, Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB) và các NHTW ở châu Âu có thể tăng lãi suất lâu hơn và có khả năng duy trì lãi suất cao trong một khoảng thời gian. Tuy nhiên, việc Fed đảo chiều chính sách tiền tệ có thể là một tín hiệu quan trọng cho các NHTW trên toàn cầu. Từ Brazil cho tới Indonesia, sự đảo chiều sang hướng giảm lãi suất có thể bắt đầu trong năm nay, trong khi NHTW ở các nước phát triển có thể không tụt lại quá xa trong quá trình này. Nhìn chung, Bloomberg dự báo có ít nhất 20 trong số 23 quốc gia theo dõi sẽ giảm lãi suất trong năm 2024.

Theo ước tính của Bloomberg Economics, mức lãi suất đỉnh trên toàn cầu sẽ là 6% trong quý 3/2023. Vào cuối năm 2024, mức lãi suất này sẽ giảm xuống 4.9%.

Cũng như các chu kỳ trước, Nhật Bản có thể đứng ngoài xu hướng chung. Dưới thời của tân Thống đốc BoJ Kazuo Ueda, lãi suất chuẩn của NHTW – vốn đang thấp nhất trên thế giới – được dự báo duy trì cho tới năm 2024.

“Kể từ đầu năm 2023, các NHTW bị gây rối bởi nhiều yếu tố. Quá trình mở cửa nhanh hơn từ Trung Quốc, châu Âu tránh được suy thoái và thị trường lao động thắt chặt ở Mỹ đều củng cố cho quan điểm nâng lãi suất mạnh hơn. Trong khi đó, vụ sụp đổ của Silicon Valley Bank (SVB) và Credit Suisse lại kéo các NHTW theo hướng ngược lại. Cho tới nay, với ít tín hiệu cho thấy khủng hoảng ngân hàng đang lan rộng, quan điểm tiếp tục thắt chặt chính sách vẫn đang chiếm ưu thế. Mức lãi suất đỉnh sắp xuất hiện, nhưng chúng ta chưa tới điểm đó”, Tom Orlik, Chuyên gia kinh tế tại Bloomberg Economics, cho hay.

Fed

Với Fed, các chuyên gia tại Bloomberg Economics dự báo lãi suất cuối năm 2023 sẽ là 5.25%, cao hơn mức hiện tại 5%, tức còn 1 đợt nâng lãi suất. Tuy nhiên, các chuyên gia này kỳ vọng Fed sẽ quay đầu giảm lãi suất xuống 4.25% vào cuối năm 2024.

Các quan chức Fed sẽ vẫn tiếp tục nâng lãi suất bất chấp các rắc rối trong lĩnh vực ngân hàng. Đà tăng mạnh của giá dầu gần đây sẽ càng thúc họ nâng lãi suất tại cuộc họp tháng 5/2023.

Các quan chức Fed cho rằng cần có thời gian để đánh giá tác động từ sự vụ của SVB, nhưng quan điểm chống lạm phát của họ vẫn chưa thay đổi quá nhiều.

Tại cuộc họp tháng 3/2023, các quan chức Fed dự báo lãi suất chạm mức 5.1% trong năm nay, tức còn 1 đợt nâng lãi suất 25 điểm cơ bản.

Họ cũng cho biết các điều kiện tài chính đã bị thắt chặt sau sự sụp đổ của SVB. Các quan chức Fed không loại bỏ khả năng tình trạng điều kiện tài chính thắt chặt sẽ kìm hãm nền kinh tế Mỹ, từ đó giảm bớt nhu cầu nâng lãi suất thêm.

Trên thị trường, các nhà đầu tư dự báo lãi suất đỉnh dưới mức 5%, Fed sau đó sẽ phải giảm lãi suất 50 điểm cơ bản trước khi kết thúc năm 2023.

ECB

Bloomberg Economics dự báo lãi suất chuẩn của ECB tại cuối năm 2023 sẽ là 3.5%, cao hơn so với mức hiện tại (3%). Cuối năm 2024, lãi suất chuẩn của ECB được kỳ vọng giảm xuống 2.5%.

Các quan chức ECB phát tín hiệu cho thấy quá trình nâng lãi suất có thể sắp tới hồi kết. Một số quan chức cho rằng ECB vẫn còn một vài đợt tăng nhẹ lãi suất và sau đó duy trì lãi suất ở mức cao để chống lạm phát lõi (vừa lập kỷ lục trong tháng 3/2023). Tuy nhiên, lạm phát tổng thể vẫn đang giảm mạnh về mục tiêu 2%.

Các cuộc thảo luận về thời điểm kết thúc chu kỳ tăng lãi suất diễn ra sau những sự vụ chấn động trong lĩnh vực tài chính. Một số chuyên gia thừa nhận các ngân hàng sẽ siết tín dụng trong bối cảnh bất ổn hiện tại, từ đó kéo giảm tăng trưởng kinh tế và lạm phát.

Trong khi đó, ECB cũng đang giảm số dư trên bảng cân đối kế toán khoảng 15 tỷ Euro/tháng (15.8 tỷ USD) trong giai đoạn tháng 3-5/2023.

“ECB đang phải cố cân bằng giữa lạm phát cao, kinh tế trì trệ và rắc rối trong lĩnh vực ngân hàng. Trong tháng 3/2023, Hội đồng Thống đốc không đưa ra tín hiệu về động thái kế tiếp. Nếu ổn định tài chính vẫn còn đó, Bloomberg Economics dự báo ECB sẽ nâng thêm 25 điểm cơ bản trong tháng 5 và tháng 6/2023, từ đó nâng lãi suất chuẩn lên 3.5%. Có khả năng sẽ có thêm 1 đợt nâng 25 điểm cơ bản trong tháng 7/2023. Sau đó, họ nhiều khả năng sẽ duy trì chính sách tiền tệ thắt chặt này trong thời gian dài”, David Powell, Chuyên gia tại Bloomberg Economics, cho hay.

Với NHTW Nhật Bản và Anh, Bloomberg Economics cho rằng họ đã đạt đỉnh lãi suất và sẽ không nâng lãi suất thêm. Trong khi đó, NHTW Trung Quốc được dự báo sẽ tiếp tục hỗ trợ cho đà hồi phục hậu dịch bệnh của nền kinh tế. Bên cạnh công cụ lãi suất, NHTW Trung Quốc có thể sử dụng các biện pháp khác như tỷ lệ dự trữ bắt buộc để thúc đẩy cho vay và tăng trưởng trong nền kinh tế.

Theo VietStock